تزریق یک میلیارد دلار به صنعت کشتی سازی کشور

تزریق یک میلیارد دلار به صنعت کشتی سازی
آئین نامه اجرایی حمایت از صنایع کشتی سازی هفته آینده تصویب می شود

روزهای پایانی مردادماه اولین کشتی ساخت داخل، دریانوردی خود را در آب های خلیج فارس آغاز کرد. در آن روز خودکفایی و برتری ایران در ساخت کشتی به یک استراتژی درآمد تا فعالان صنایع دریایی با گام های محکم تر و حرکت خرگوشی به دنبال ساخت کشتی بروند. اما با تمام شدن روز 29 مردادماه گویی دوباره صنعت کشتی سازی به حرکت لاک پشتی خود ادامه داد و شریان های حیات آن انسداد پیدا کرد. صنعت کشتی سازی کشور در انتظار یک تحول جدی و حمایتی از سوی دولت بود، اما این مهم با سپری شدن ماه های شهریور و مهر محقق نشد. این صنعت که تشنه قوانین حمایتی است، این روزها برای ابلاغ آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی و اساسنامه صندوق حمایت از صنایع دریایی روزشماری می کند. در این قوانین که سیاست های تشویقی مناسبی گنجانده شده، سازندگان را به آینده امیدوارتر کرده است. در این راستا بنا بود روز شنبه کارگروه حمایت از تولید آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی را بررسی و برای ابلاغ نهایی آن را آماده کند اما متاسفانه این آئین نامه به دلیل کم بودن زمان، تصویب نشد. حال طبق نظر دبیر کارگروه حمایت از تولید بنا شده، شنبه هفته آینده آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی مصوب و برای اجرا ابلاغ شود.
    
    تلاش برای خودکفایی
    در این باره زارعی دبیر حمایت از کارگروه تولید می گوید: هفته آینده موضوع آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی برای تصویب نهایی در دستور کار قرار خواهد گرفت و از آنجا که در کمیسیون فرعی کارگروه این امر توسط کارشناسان تایید شده است، بزودی شاهد ابلاغ این آئین نامه خواهیم بود.او این آئین نامه را پلی برای توسعه صنعت کشتی سازی دانست و متذکر شد: ایران مزیت و توانمندی بالایی در ساخت کشتی دارد لذا امیدواریم با تصویب آئین نامه اجرایی، روند ساخت کشتی با سرعت بیشتری دنبال شود.در زمان حرکت اولین کشتی ساخت داخل، رئیس جمهور سفارش ساخت کشتی به کشتی سازان خارجی را ممنوع کرد و این سخن ذهن خریداران کشتی را درگیر کرد که مبادا از این پس نمی توانند برای نوسازی ناوگانشان اقدام کنند.اما زارعی در توضیح این اتفاق گفت: ایران به لحاظ پتانسیل هایی که دارد می تواند در مورد ساخت کشتی خودکفا شود، اما این موضوع نیازمند زمان است. به هر ترتیب بایستی تعادل بین سفارش ساخت کشتی به داخل و به کشتی سازان خارجی برقرار شود.
    وی تاکید کرد: کمیته ای ویژه با دستور وزیر صنایع و معادن در وزارت صنایع و معادن شکل گرفته است که استراتژی صنعت دریایی و مشکلات این بخش با سرعت استخراج و راهکارهای لازم عنوان شود.
    
    نقدها منصفانه نیست
    جوادی رئیس گروه صنایع دریایی وزارت صنایع و معادن هم درباره آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی که حکم ادامه حیات برای صنعت کشتی سازی را دارد، یادآور شد: این آئین نامه و اساسنامه صندوق توسعه صنایع دریایی که در کمیسیون اجتماعی هیات دولت است، در کارگروه حمایت از تولید به تصویب خواهد رسید.وی دلیل ارجاع پرونده کشتی سازان به کارگروه حمایت از تولید را تسریع در تصویب این آئین نامه و اساسنامه دانست و متذکر شد: طی یک سال گذشته با ایجاد دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی کارهای متعددی برای تدوین آئین نامه جامع صنایع دریایی صورت گرفت که متاسفانه برخی ها نقد منصفانه نمی کنند و فعالیت های انجام شده را زیرسوال می برند.وی درباره برخی از نکات مثبت آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی به مشوق های دولت اشاره داشت. او گفت: شرکت های کشتیرانی که به مجموعه های داخلی سفارش ساخت کشتی بدهند به مدت 10 سال از مالیات بر درآمد شناور معاف می شوند، همچنین اگر تعمیرات اساسی به کشتی سازان داخلی سپرده شود، کشتی داران به مدت یک سال از پرداخت مالیات بر درآمدشان معاف خواهند شد.
    
    تولید رقابتی کشتی
    از سوی دیگر عنوان شد: اگر شناورسازان از امکانات ساخت داخلی برای ساخت کشتی استفاده کنند حداکثر تا 20 درصد از تعرفه ترجیحی برخوردار خواهند شد.جوادی، خودکفایی در صنعت
    کشتی سازی را بی معنا دانست و تصریح کرد: در تمام بخش های مرتبط با صنعت کشتی سازی نمی توان خودکفا شد اما بایستی به گونه ای برنامه ریزی کرد که ساخت کشتی در کشور رقابتی شود. وی در توضیح این مهم یادآور شد: زمان ساخت یک شناور حدود 18 ماه است. اما این در شرایطی قابل دست یافتن است که منابع مالی و واردات تجهیزات موردنیاز با سرعت صورت گیرد.
    
    تدوین برنامه پنج ساله برای کشتی سازان
    رئیس گروه صنایع دریایی تصریح کرد: برای آن که نیاز بازار داخلی سنجیده شود بایستی یک برنامه 5 ساله تدوین و براساس آن کشتی سازان کار خود را ادامه دهند. اما رسیدن به نقطه مطلوب مستلزم تامین منابع مالی است که در این راستا بنا شده یک میلیارد دلار از طریق بانک مرکزی و معاونت برنامه ریزی و راهبردی رئیس جمهور هر ساله به وزارت صنایع و معادن داده شود تا روند ساخت کشتی با سرعت دنبال شود.
    وی افق 1404 در بخش صنایع دریایی را در تولید کشتی برای کشورهای همسایه و بازارهای بین المللی دانست.وی درباره توجیه اقتصادی ساخت کشتی در کشور خاطرنشان کرد: صنعت کشتی سازی به تنهایی سودآور نیست، اما این بخش می تواند 70 رشته جنبی یا مرتبط را فعال کند و آنها را به سودآوری برساند.
    
    معطل ماندن آئین نامه
    سیف، رئیس انجمن صنایع دریایی هم از روند تصویب آئین نامه اجرایی قانون حمایت از صنایع دریایی گله مند است و می گوید: قانون حمایت از صنایع دریایی برای این که از خان های تصویب بگذرد، به مدت 6 الی 7 سال در مجلس می ماند و حال یک سالی است که در دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی معطل مانده است.
    
    درجا زدن صنعت کشتی سازی
    او تصریح کرد: اگر آئین نامه دربرگیری لازم را نداشته باشد، سبب درجا زدن صنایع دریایی خواهد شد. وی در مورد این که یک کشتی زمانی که در داخل ساخته و یا این که از شرکت های خارجی خریداری می شود تا چه میزان از قیمت آن می کاهد، تصریح کرد: اگر قرار باشد مبنا را کشور چین بگیریم، مطمئناً قیمت پائین تر از آن چیزی است که در ایران ساخته می شود، اما اگر قیمت های بین المللی لحاظ شود، می توان گفت هزینه ساخت کشتی در کشورمان پائین تر و یا برابر است.
    ایران می تواند با کشورهای آسیایی رقابت کند
    به هر ترتیب در بازار صنعت کشتی سازی کشورهای چین و کره از نظر تناژ یکه تاز اقیانوس ها هستند اما در کلاس های بالاکشورهای آلمان، ایتالیا، فرانسه و روسیه کشتی سازانی هستند که همواره نام آنها در لیست برترین ها بوده است.حال به اعتقاد کارشناسان اگر دولت از صنعت کشتی سازی حمایت کند، کشتی های ساخت داخل می تواند از کشورهای آسیایی و اروپایی شرق از نظر کیفیت پیشی بگیرد.در حال حاضر نمودار ساخت کشتی در تناژهای بالا، آن چیزی نیست که با ظرفیت و پتانسیل های کشورمان همخوانی داشته باشد.
    
    آبان ماه زمان تحویل اولین کشتی ساخت داخل
    پس از سالها انتظار امسال اولین کشتی ساخت داخل آماده شد و تاکنون نیز تحویل سفارش دهنده (کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران) داده نشده است که طبق نظر مدیران ایزوایکو کشتی ایران- اراک آخر آبان ماه تحویل داده می شود و کشتی دوم با ظرفیت 2 هزار و 200 کانتینر که بدنه آن به آب انداخته شده تابستان سال دیگر تحویل داده خواهد شد. اما کشتی سوم ساخت داخل بنام ایران ـ کاشان (با تناژ یاد شده) که بدنه آن تا پایان سال جاری وارد آب می شود. هنوز زمان قطعی تحویل آن مشخص نشده است اما در مورد نفتکش ها (دو فروند با ظرفیت 35 هزار تن) که یک سال و نیم متوقف شده بود طی ماه های اخیر سوت اجرای دوباره آن زده شد و با سرعت در حال ساخت است اما هنوز زمان تحویل آن مشخص نیست. فعالان این عرصه معتقدند زمانی می توان کشتی های سفارش داده شده را بدون وقفه ساخت که زیرساخت های آن از هر حیث چون تامین منابع مالی، معافیت مالیاتی، آئین نامه های کارآمد و حمایت دولت فراهم باشد. به هر ترتیب اگر قرار باشد کشتی های مورد نیاز کشور در مجموعه های داخلی ساخته شود کل سرمایه مورد نیاز 20 میلیارد دلار است اما این رقم زمانی که از طریق اجاره کشتی و یا دادن بار به شرکت های خارجی باشد به
    60 میلیارد دلار می رسد. این آمار نشان می دهد که صنعت کشتی سازی بیش از گذشته نیازمند توجه مقام های اجرایی کشور است. احمد قلعه بانی رئیس سازمان گسترش و نوسازی نیز آینده صنعتی کشتی سازی را روشن ترسیم کرد و گفت: قرار است دولت بودجه قابل توجهی را به این صنعت اشتغالزا اختصاص دهد. وی می گوید: تا 3 سال آینده ایران می تواند
    4 کشتی با تناژ بالادر کشور بسازد و پس از آن نیز این رقم چند برابر خواهد شد.